Opinia ornitologiczna i chiropterologiczna

Niewielka powierzchnia na której prowadzono prace umożliwiła jej dokładne oględziny, które polegały na obserwacji budynku wraz z otoczeniem (w promieniu ok. 20 m.), dachu, wnęk okiennych, otworów wentylacyjnych oraz wieży. Przeprowadzono również nasłuchy oraz oględziny z okien na wysokości dachu. Budynek kontrolowano również pod kątem obecności szpar, wnęk i ubytków w elewacji. Takie miejsca są często wykorzystywane przez nietoperze, dlatego podczas wykonywania opinii chiropterologicznej zwracamy na te miejsca szczególną uwagę.

Celem obserwacji było określenie czy obiekty Myśliborskiego Ośrodka Kultury są wykorzystywane jako miejsce gniazdowania ptaków, oraz schronienia dla nietoperzy jeśli tak to jakie gatunki, w jakiej liczebności występują oraz gdzie zlokalizowane są te miejsca.

Podczas inwentaryzacji ornitologicznych stwierdzono występowanie pary pustułek Falco tinnunculus.

Fot. Wieża Miejskiego Ośrodka Kultury zasiedlana przez parę pustułek.

Pustułka mały drapieżnik zamieszkujący wysokie budynki w miastach

Pustułka Falco tinnunculus wywodzi się z rodziny sokołów. Z uwagi na co raz bardziej rozprzestrzeniającą się urbanizację, zostały zmuszone do osiedlania się w środowisku człowieka. Niegdyś siedliska budowały na półkach skalnych, występowały na terenach rolnych, obecnie budują w różnorodnych budynkach na terenach miast. Ptak ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2014 r., poz. 1348).

Fot. Wieże kościołów oraz wysokie budynki w miastach to miejsca, które są wykorzystywane przez pustułki na zakładanie gniazd.

10 miejsc, w których pustułka najczęściej zakłada gniazda

Pustułka jest ptakiem raczej osiadłym. Lubi gnieździć się w wysokich budynkach. Gniazda oddalone są od siebie i rzadko zdarza się, aby ze sobą sąsiadowały. Sama nie buduje gniazd, woli zasiedlać cudze, głównie bocianów białych, czapli szarej, gołębi, wron, kruków. Poniżej przedstawionych zostało 10 miejsc w których najczęściej gniazduje pustułka, miejsca te są dokładnie inwentaryzowane podczas wykonywania opinii ornitologicznej. Jej ulubione miejsca gniazdowania to:

1. zadrzewienia śródpolne;
2. wysokie budynki;
3. wieże;
4. kościoły;
5. zamki;
6. kominy;
7. otwory wentylacyjne;
8. balkony;
9. wnęki okienne;
10. występy murów.

Pustułka składa od 3 do 6 jaj, w kolorze ceglastoróżowym z plamkami. jaja składane są w kwietniu.

Fot. Wysokie budynki, wieże, kościoły, zamki to doskonałe miejsca na zakładanie gniazd przez pustułki.

4 podstawowe składniki pokarmowe pustułek

Pustułka należy do drapieżników i uwielbia polować na swoje "ofiary". Wśród ulubionych przysmaków tego gatunku wyróżnić można:

1. gryzonie, szczególnie norniki, myszy;
2. owady;
3. mniejsze ptaki i ich pisklęta;
4. gady, głównie jaszczurki.

Metody polowania

Pustułki to drapieżniki, które wznoszą się wysoko pod niebo, skąd wypatrują swoje ewentualne ofiary, by po chwili ostro zanurkować w dół i chwycić je w swoje szpony. jest to ptak niezwykle zwinny, który w mig potrafi zmienić trajektorię lotu.

Pustułki mają 3 metody polowania:

Pierwsza metoda "zwisanie" pod wiatr - w ten sposób wypatruje swoje pożywienie;

Druga metoda czatowanie na pobliskich drzewach, budynkach;

Trzecia metoda szybowanie i nagłe opadanie w dół po ofiarę.

Ptaki te są wrażliwe na działanie promieniowania ultrafioletowego wydzielanego przez mocz m.in. norników, dlatego z łatwością namierzają swoją ofiarę.

Podstawowe zagrożenia dla pustułki

Występuje kilka podstawowych zagrożeń, z jakimi pustułka może mieć do czynienia w środowisku zdegradowanym przez człowieka. Należą do nich:

1. stosowanie nawozów na polach, głównie DDT;
2. zmiana przeznaczenia gruntów z łąk na orne;
3. zmniejszenie ilości pożywienia - tępienie gryzoni, stosowanie pestycydów itp.;
4. wzrost liczebności innych ptaków, np. kruka;
5. minimalizacja gniazd innych ptaków (np. wron), w których najchętniej zasiedlały się pustułki;
6. brak miejsc na osiedlanie się - przyczyniają się do tego remonty, modernizacje i rozbiórki budynków;
7. zderzenia z wysokimi budowlami, np. wieżami elektroenergetycznymi;
8. zmniejszanie ilości terenów zieleni;
9. niekiedy zagrożenie stanowią zwierzęta domowe i zdziczałe;
10. stosowanie przezroczystych ekranów dźwiękowych;
11. celowe działania człowieka poprzez np. niszczenie budek lęgowych, gniazd innych ptaków.

Fot. Pozostawienie otworów wlotowych do miejsc lęgowych to bardzo dobry sposób na kompensację przyrodniczą utraconych miejsc lęgowych.

Kompensacja przyrodnicza dla pustułki. Jak należy przeprowadzić kompensację miejsc lęgowych utraconych podczas termomodernizacji.

Wiadomym jest, że w przypadku zniszczenia gniazd pustułki, która jest pod ścisłą ochroną, należy przeprowadzić tzw. kompensację przyrodniczą. Nasi eksperci ornitolodzy z chęcią udzielą porady w przedmiotowym zakresie i nie tylko - skontaktuj się z naszym Oddziałem w Warszawie. Oferujemy:

• wizję lokalną oraz zalecenia i wytyczne co do kompensacji przyrodniczej;
• przygotowanie opinii ornitologicznej;
• przygotowanie opinii chiropterologicznej dotyczącej występowania nietoperzy;
• przygotowanie wymaganej dokumentacji;
• przeprowadzenie działań kompensacyjnych;
• budki lęgowe dla ptaków i nietoperzy;
• dalszy nadzór.

Fot. Pustułka podczas lotu.

W przypadku pustułek najlepszą metodą kompensacji utraconych miejsc lęgowych jest postawienie skrzynek lęgowych o wymiarach min. 40x35x35 cm, z zamontowanym dachem. Przed wejściem do skrzynki powinno być podium o szerokości skrzynki, dzięki któremu ptaki mogą bez problemu wejść do środka, a dla młody stanowi to podporę do rozpoczęcia nauki latania. Z takiej skrzynki mogą korzystać również inne ptaki.